Elektrik Tesisatı; bir yapının tüm ışık, ısı ve güç kaynağını merkezden dağıtılarak yapı içerisinde bulunan iç mekanlara dağıtım işlemidir. Elektrik Tesisatı kurulacak alanda gerekli emniyet tedbirleri alınarak çalışmaya başlaması son derece önemlidir. Öncelikli olarak yapıda kullanılacak kablolar, sayaçlar, armatürler gibi tüm malzemeler TSE damgalı olmak zorundadır. Yapıda kullanılacak malzeme türüne göre gerektiği durumlarda ISO 9001 ve 9002 belgelerine sahip ürünlerin de kullanılması gerekebilir.

Elektrik Tesisatı Hakkında Bilinmesi Gerekenler

Elektrik tesisatı, proje aşamasında kabloların genişliği, yüksekliği, geçeceği noktalar gibi detaylar belirlenir. Elektrik tesisatlarındaki hata, yanlışlardan dolayı elektrik çarpmasına, yangına neden olabilir. İnsan sağlığını doğrudan etkileri olabilecek tehlikeye sahiptir.

Elektrik Tesisatı; proje aşamasında yönetmeliklere tabidir, yapılan işler yetkililer tarafından yakından denetlenir. Yetkili Mühendis tarafından onaylanan projenin, aynı zaman da elektrik dağıtıcısı kurum tarafından da onaylanması gerekmektedir. Elektrik tesisatı ve bunlarla ilgili sistemlerin periyodik olarak bakımının, uzman kişiler tarafından yapılması son derece önemlidir.

Elektrik Tesisatı bağlantısından sonra gerekli uygunluk belgesi alabilmek için belirli şartların yerine getirilmesi gerekir. Yapı ruhsatı alınabilmesi için aşağıda sıralanan olmazsa olmaz şartlar yerine getirilmelidir.

– Elektrik Tesisatı hazırlanan projeye uygun düzenlenmelidir.

— Kablo koruma borusu görevini tam yapacak şekilde kullanılmalıdır.

— Yer altı kablo tesisatı belirlenen standartlara uygun olmalıdır.

— Motor gövdeleri kesinlikle topraklanmalıdır.

— Motorların plana sadık kalınacak şekilde monte edilmesi gerekmektedir.

— Aydınlatma, anahtar, buatlar ve prizler başta olmak üzere tüm bağlantılar ve korunma sistemleri kontrol edilmelidir.

— Hat akımı koruma röleleri belirlenmiş standartlara uygun tesis kurulmalıdır.

Elektrik Tesisatı ve Çeşitleri

Elektrik Tesisatı çeşitleri duvar içi-sıva altı ve duvar üstü-sıva üstü olmak üzere ikiye ayrılır. Sıva altı elektrik tesisatı sıvanın altına yapılır, bu yöntemle tesisat Kablo ve iç tesisatın dışarıdan görünmesi engellenmiş olur. Sıva üstü tesisat ise adından anlaşılacağı üzere sıva üstünde yapılmaktadır.

Proje Hazırlanırken Uyulacak Kurallar

Görsel performans, görsel konfor, enerji sarfiyatı ve maliyeti göz önünde bulundurularak en verimli şekilde aydınlatma yapılmalıdır.

Projelerde EMO tarafından belirlenen semboller kullanılmalıdır.

Projelerde mimari planlar 0.2 mm, kuvvetli akım kolon hatları 0,6 mm, linyeler 0,4–0,5 mm, zayıf akım hatları 0,2–0,3 mm kalınlıkta çizgi ile çizilir,

Kat planlarında, birbirinin aynısı olarak projelendirilen katlar için tek plan verilebilecektir. Ancak normal kat giriş katın aynı olsa bile ayrı çizilecektir. Simetrik bölümler tam olarak gösterilecektir.

Kat planları üzerinde iletken kesitleri ve sayıları ile boru çapları belirtilecektir. Açıklamalar kısmında standart boru çapları ve içinden geçebilecek iletken kesitlerinin belirtilmesi durumunda, ayrıca boru çaplarının belirtilmesine gerek yoktur.

Sayaç, kofre ve besleme hattı koruma elemanlarının türü, büyüklüğü nereye konulacağı, besleme hattının yapıya nereden gireceği belirtilmelidir.

Konutlarda salonlar (20 m2 den büyük alanlı odalar) mutfak için en az 2 şer, odalar ve banyo için en az 1 er priz tesis edilmelidir. Barakalar, basit köy evleri hariç olmak üzere ayrıca; çamaşır makinesi, bulaşık makinesi ve müstakil linyeden 3 adet ayrı linye tesis edilmelidir.

Müstakil linyeden beslenen bu prizlerin güçleri söz konusu elektrikli cihazların aşağıda verilen güçlerden az olamaz. Çamaşır Makinesi: 2500W Bulaşık Makinesi: 2500W Elektrikli Fırın/Ocak :2000 W

Priz devreleri aydınlatma devrelerinden ayrı olmalıdır. Ancak zorunlu durumlarda ve tablolardan her birinde yalnız bir priz bulunması durumunda aydınlatma devresine en çok bir priz bağlanabilir. Gerektiğinde priz devresine de bir lamba bağlanabilir.

Aydınlatma sortileri en az 1.5 mm2 ve aydınlatma linyeleri için en az 2.5 mm2 kesitli bakır iletkenler kullanılmalıdır. Priz sortileri ve linyeleri için en az 2.5 mm2 kesitli yalıtılmış bakır iletkenler kullanılmalıdır.

Kullanışı bakımından özel bir durumu olmayan küçük alanlı yapı birimleri için aydınlatma hesabı gerekmeyebilir. Bu durumda aydınlatma gücü, m2 başına 12W (12w/m2) alınabilir Konutlarda en az iki adet aydınlatma linyesi bulunmalıdır.

1 fazlı priz linyesinde bağlanacak sorti sayısı, priz güçleri 1 fazlı priz için en az 300W (konutlarda müstakil linyeden beslenen prizler hariç) ,3 fazlı priz için 600W olmak üzere ihtiyaca göre belirlenmelidir.

Aydınlatma ve priz devrelerine bağlanacak sorti sayısı 1 fazlı devrelerde aydınlatma için 9, priz için 7’den fazla olmamalıdır.

Bir buata 4 bağlantı ucu geçebilecek, bu sayı aşıldığında kara buat veya ek kutusu konulmalıdır.

Elektrik Tesisatı Projelerde kullanılan tüm pano ve dağıtım kutuları özel harf veya yazılarla kodlanmalıdır.

İç mimari tasarımına, mekanik tesisat yerleşim gücüne dikkat edilmeli, statik kalıp planı mimari projede görünmelidir.

Vaziyet planı, başlık, kolon şeması, sembol listesi ve proje raporu ayrıntılı bir şekilde gösterilmelidir.

Üç fazlı sistemlerde; koruma iletkeni yeşil bantlı-sarı, nötr iletkeni açık mavi, faz iletkenleri TSE standartlarına uygun olarak R-gri, S-siyah, T-kahverengi seçilmelidir.

Kat tabloları girişinde,30mA eşik korumalı kaçak akım rölesi kullanılmalıdır. Ana tabloda ise 300mA eşik korumalı kaçak akım rölesi kullanılmalıdır.